Miasto i jego mieszkańcy

Najstarszym zamieszkałym punktem Cieszyna było Wzgórze Zamkowe. Samo miasto rozwinęło się u stóp zamku, początkowo na przeciwległym do niego zboczu, rozbudowując się wzdłuż dwóch równoległych ulic: Polskiej, którą zwano też Głęboką oraz Niemieckiej (ob. ul. Mennicza).

Ukształtowany w XIV w. herb Cieszyna podkreśla rolę miejskiego samorządu. W niebieskim polu tarczy herbowej, u jej podstawy, przedstawiona jest błękitna rzeka Olza za pomocą falistych linii. Powyżej znajdują się miejskie mury z dwoma basztami o czerwonych hełmach, które flankują otwartą bramę z podniesioną kratownicą.

Korzenie miejskiej samorządności sięgają pierwszej połowy XIII w., kiedy Cieszyn przyjął prawa miejskie z Lwówka Śląskiego. Miasto podlegało władzy książąt, których reprezentował wójt miejski, ale mieszkańcy cieszyli się dużym zakresem wewnętrznej autonomii.

Jest rzeczą naturalną, że różne gremia i społeczności nagradzają osoby, które oddały im szczególne zasługi. Okazanie wdzięczności może mieć formę materialną lub niematerialną, honorową. W czasach, kiedy społeczności miejskie znajdowały się pod nadzorem władz feudalnych a później administracyjnych ocena zasług i ich nagradzanie leżało w gestii panujących lub ich urzędników.

Początkowo wszyscy mieszkańcy Cieszyna byli równi, a podstawowymi cechami odróżniającymi ich od ludności wiejskiej była osobista wolność, posiadanie praw miejskich oraz utrzymywanie się z nierolniczych zajęć.

Na obszarze Śląska, najbogatszej dzielnicy Polski Żydzi znajdowali gościnę i miejsce zarobkowania już od średniowiecza, a ich status prawny regulowały liczne przywileje książąt piastowskich.

Śląsk Cieszyński przez stulecia leżał na skrzyżowaniu kilku ważnych szlaków komunikacyjnych i handlowych, graniczył też z kilkoma krajami, z których każdy reprezentował nieco inną kulturę i cywilizację.

Cieszyn dzielą od Wiednia zaledwie 283 km w linii prostej. Nic dziwnego, że kontakty między obu miastami były żywe od bardzo dawna, choć początkowo obejmowały głównie wyższe warstwy społeczne.