Gleby

      Gleba - podobnie jak powietrze i woda - jest nieodnawialnym elementem środowiska naturalnego. Właściwości chemiczne, fizyczne i biologiczne gleby kształtują się pod wpływem zarówno naturalnych procesów glebotwórczych, jak i rolniczej i pozarolniczej działalności człowieka. Tym samym właściwości i jakość gleby zależą nie tylko od podłoża, na którym gleba danego typu została wytworzona, ale również od sposobu jej użytkowania (uprawiania), stosowania nawozów sztucznych i naturalnych, stosowania środków ochrony roślin (pestycydów) oraz od wpływu zanieczyszczeń emitowanych w wyniku działalności człowieka do powietrza (np. metale ciężkie, gazy – SO2, bodące prekursorami kwaśnych opadów) i wody.
      Na terenie Cieszyna dominują gleby pseudobielicowe, gleby brunatne i brunatne wyługowane oraz rędziny brunatne, a w dolinie Olzy miejscami występują także mady. Są to gleby żyzne, bogate w próchnicę i zasobne w składniki mineralne. Z uwagi na wysokie opady gleby te podlegają procesowi ługowania, czyli wypłukiwania węglanu wapnia z warstw powierzchniowych i dlatego mają odczyn słabo kwaśny lub obojętny, rzadko alkaliczny. Skalami glebotwórczymi są gonie i dolne łupki cieszyńskie oraz wapienie cieszyńskie, a także lessy i pyły lessopodobne, iły pylaste i piaski gliniaste. Gleby powstałe na łupkach są glebami tłustymi, gliniastymi i głębokimi, natomiast na wapieniach gleba jest płytsza, zbliżona do rędzin. Pod względem mechanicznym w zdecydowanej większości są to gleby zaliczane do gleb ciężkich do uprawy.
      Klasyfikację glebowo-rolniczą w Cieszynie przeprowadzono w latach 70, ubiegłego wieku i aktualnie klasyfikacja ta nie odzwierciedla w pełni przynależności gleb do tzw. kompleksów przydatności rolniczej.

Wykorzystanie rolnicze gleb
      Powierzchnia użytków rolnych (znajdujących się w obrębie gospodarstw rolnych) w Cieszynie wynosi ok. 1.511 ha. Klasyfikacja tych gleb według klas bonitacyjnych (żyzności) przedstawia sie następująco:

• klasa II-ok. 19 ha
• klasa IIIa i IIIb - ok. 600 ha
• klasa III i IV (łąki i pastwiska) - ok. 340 ha
• klasa IVa i IVb - ok. 507 ha
• klasa V i VI - ok. 45 ha

Łączna powierzchnia gruntów ornych wynosi ok. 735 ha (ok. 50% powierzchni użytków rolnych), sadów - 69 ha. łąk - ok. 100 ha. pastwisk - ok. 240 ha.

Gospodarstwa Rolne
Ogółem na terenie Cieszyna znajdują się 343 gospodarstwa rolne (stan na 3 l. 10.2002 r.) o zróżnicowanej powierzchni:

• 1-2 ha- 196 gospodarstw
• 2-5 ha - 103 gospodarstwa
• 5-7 ha - 15 gospodarstw
• 7-10 ha - 13 gospodarstw
• 10-50 ha - 14 gospodarstw
• powyżej 50 ha - 2 gospodarstwa

Ze względu na opłacalność produkcji rolnej w ostatnich latach obserwuje się tendencję wydzierżawiania gruntów wchodzących w skład mniejszych gospodarstw (do 7 ha) większym gospodarstwom rolnym.

Rodzaje upraw
Struktura upraw w 2002 roku przedstawiała się następująco (najważniejsze rodzaje):

• pszenica ozima i jara - ok. 200 ha
• jęczmień ozimy i jary - ok. 90 ha
• owies - ok. 50 ha
• ziemniaki - ok. 50 ha
• kukurydza - ok. 40 ha
• okopowe pastewne - ok. 20 ha
• pszenżyto - ok. 17 ha
• buraki cukrowe - ok. 5 ha
• rzepak - ok. 5 ha

W 2002 r. średnia wydajność z l ha wynosiła dla pszenicy ok. 40 q, jęczmienia ok. 45 q, owsa ok. 40 q, pszenżyta ok. 42 q, rzepaku ok. 30 q, ziemniaków ok. 250 q.