Polski English Deutch France Czech

Biuletyn Informacji Publicznej Cieszyn na Instagram
Cieszyn na Instagram






Unia

eUrzżd - Elektroniczne Usżugi dla Mieszkażca


Budzet Obywatelski

Cmentarze Komunalne w Cieszynie
System gospodarowania odpadami

Pobierz najnowszy numer Wiadomożci Ratuszowych
Miejski System SMS-owy

Imprezy nadchodzące

Kwiecień 2024
P W Ś C P S N
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Dyżury aptek

Apteka Farmarosa,
ul. Bobrecka 27
tel.: 33 858-27-65
Mapa inwestycji w Cieszynie



Strona pożwiżcona GPR
Gminny Program Rewitalizacji


Strona pożwiżcona kopercie życia

czeski Cieszyn - oficjalny serwis

Historia i tradycja » Miasto i jego mieszkańcy » Szlak kobiet »

9.Zofia Kirkor- Kiedroniowa 1872 - 1952

Zofia Grabska urodziła się w Borowie, (zabór rosyjski), w rodzinie ziemiańskiej. Otrzymała bardzo staranne wykształcenie, w Warszawie skończyła pensję dla panien. Tam też rozpoczęła działalność polityczną, chociaż jej pierwsze aresztowanie, w wieku 21. lat, związane było z działalnością braci. W czasie studiów na Latającym Uniwersytecie, za pracę w kółkach socjalistycznych, została ponownie aresztowana i skazana na trzy lata zesłania. Po powrocie, w 1896 r., wyszła za mąż za poznanego tam studenta medycyny, Dymitra Kirkora. Zamieszkali w Krakowie i tu nadal udzielała się społecznie. Sielankę przerwała śmierć męża, a po dwu latach starszego syna. By zapomnieć o tragedii, zapisała się na Uniwersytet, na historię. Ciężkie przeżycia osłabiły jej zdrowie, pojechała do sanatorium w Bystrej. Tam poznała inżyniera Józefa Kiedronia i w 1905 r. po ślubie, przeniosła się do Dąbrowy na Śląsk Cieszyński. Razem wychowali trzech synów: Stasia, syna z jej pierwszego małżeństwa, oraz Janka i Władzia. Tu również aktywnie włączyła się w nurt pracy narodowej, pisała, zabiegała o pieniądze na polskie szkoły i gazety. Razem z mężem przyczynili się do otwarcia polskich szkół oraz gimnazjum i szkoły sztygarów. W 1912 r. Akademia Umiejętności wydała jej pracę naukową „O włościanach w Królestwie Polskim”. W okresie I wojny walczyła o przyłączenie Śląska do Polski, wygłaszała płomienne przemówienia i jako przewodnicząca Związku Polek została członkiem Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego. Aresztowana przez Czechów w styczniu 1919 r. spędziła razem z rodziną zimowe tygodnie w bardzo ciężkich, więziennych  warunkach. Po wyjściu nie zaprzestała działalności, nadal pisała, wygłaszała przemówienia, spotykała się z politykami w Warszawie. W 1920 r opuścili na zawsze Dąbrowę. W 1921 r. straciła syna, Janka, który jako ochotnik służył w wojsku. Zamieszkali w Warszawie, mąż pracował w ministerstwie, a w 1923 r. został  mianowany ministrem przemysłu i handlu. Nadal udzielała się  społecznie, wykorzystywała każdą możliwość, by wspomóc finansowo polskie życie narodowe za Olzą. Do Siemianowic przeprowadzili się w 1926 r., kiedy mąż zrezygnował z funkcji ministra. I tu pracowała społecznie, przede wszystkim charytatywnie, działała prawie we wszystkich polskich stowarzyszeniach. Rozpoczęła pisanie wspomnień. Po śmierci męża w 1932 r. zamieszkała z  Władziem w majątku Kowrózki na Pomorzu. Okres wojny spędziła w Warszawie, otoczona przyjaciółmi ze Śląska Cieszyńskiego. W czasie ewakuacji po powstaniu, dzięki pomocy przyjaciół z Cieszyna, uniknęła wywózki do Oświęcimia. Po wojnie wróciła do Borowa i odtworzyła dwa zaginione tomy wspomnień. Zmarła 15 czerwca 1952 r. i została pochowana rodzinnym grobie na Powązkach w Warszawie. Była osobą o nieprzeciętnej inteligencji, bystrą obserwatorką swoich czasów. Piękna, obdarzona temperamentem, zawsze fascynowała wszystkich, którzy znaleźli się w kręgu jej oddziaływania. 

Urzżd Miejski, Wydziaż Kultury i Promocji Miasta promocja2@um.cieszyn.pl