Ewakuacja

EWAKUACJA LUDNOŚCI - to sposób ochrony ludności, który występuje podczas nagłych zagrożeń, ale również takich, które można i trzeba przewidywać. Charakteryzuje się zbiorowością- czyli przemieszczeniem większych grup, ale bywa również decyzją jednostkową (samoewakuacja). Ewakuacja w głównej mierze polega na przenoszeniu ludności i zwierząt oraz transporcie mienia z terenów, w których występują zagrożenia.

Z uwagi na różne uwarunkowania związane ze skalą i rodzajem zagrożenia, wyróżnia się 3 stopnie ewakuacji:

• Ewakuacja I stopnia polega na niezwłocznym przemieszczeniu ludności, zwierząt oraz mienia z obszarów/miejsc, w których wystąpiło nagłe, niespodziewane bezpośrednie zagrożenie (wybuch, awaria techniczna, chemiczna itp.) poza strefę zagrożenia. Realizuje się ją natychmiast po zaistnieniu zagrożenia dla życia, zdrowia i mienia. Jest ona organizowana na polecenie Burmistrza Miasta Cieszyna. Ewakuację I stopnia może także zarządzić osoba kierująca akcją ratunkową na terenie objętym tą akcją.

• Ewakuacja II stopnia polega na uprzednio przygotowanym planowym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia z rejonów przyległych zakładów, obiektów hydrotechnicznych, ze stref zalewowych oraz rejonów przyległych do innych obiektów stanowiących potencjalne zagrożenie dla ludności, zwierząt lub mienia w przypadku ich uszkodzenia lub awarii. Realizuje się ją w sytuacji wystąpienia symptomów takiego zagrożenia. Organizuje się ją na polecenie Burmistrza Miasta Cieszyna.

• Ewakuacja III stopnia polega na uprzednio przygotowanym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia, podczas podwyższania gotowości obronnej państwa. Prowadzona jest w czasie zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny.
  
  

  Przygotowanie ewakuacji związanej z czasem wojny obejmuje następujące jej warianty:

  - organizację ewakuacji z przewidywanych rejonów (miejsc) działań operacyjnych Sił Zbrojnych;

  - organizację ewakuacji ludności, która wyrazi chęć opuszczenia obszarów potencjalnie zagrożonych prowadzeniem działań militarnych;

  - samoewakuację ludności.

Samoewakuacja - polega na przemieszczeniu się ludności z rejonów, w których może wystąpić lub wystąpiło bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia poza strefę zagrożenia. Prowadzona jest przede wszystkim w oparciu o własne możliwości (transportowe, zakwaterowanie, itd.)

Kierowanie przebiegiem samoewakuacji będzie się ograniczać do podawania zaleconych kierunków, dróg (ewakuacji) i rejonów (docelowych miejsc) dla ewakuowanych.

W przypadku ewakuacji I i II stopnia decyzje o jej przeprowadzeniu, w zależności od rodzaju i skali zagrożenia, podejmują:

a) Burmistrz Miasta z obszarów bezpośrednio zagrożonych (na terenie Cieszyna),

b) organy kierujące działaniami w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia w zależności od obszaru objętego klęską są to:

• Burmistrz- jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono tylko na obszarze gminy,

• Starosta- jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednej gminy wchodzącej w skład powiatu,

• Wojewoda- jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednego powiatu wchodzącego w skład województwa,

• Minister właściwy do spraw wewnętrznych lub inny (właściwy) minister- jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednego województwa

  c) wojewoda w przypadku zdarzeń radiacyjnych o zasięgu wojewódzkim,

  d) minister właściwy do spraw wewnętrznych w przypadku zdarzeń radiacyjnych o zasięgu krajowym,

  e) osoba kierująca akcją ratunkową- w tym przypadku zakres oraz sposób organizacji działań określa organ władzy publicznej (nie dotyczy ewakuacji II stopnia)

Zadania Burmistrza Miasta Cieszyna- Szefa obrony cywilnej w zakresie przygotowania i przeprowadzenia ewakuacji oraz przedsięwzięć z nią związanych to:

- zabezpieczenie warunków niezbędnych do przetrwania ewakuowanej i poszkodowanej ludności oraz ewakuowanych zwierząt,

- planowanie i zapewnienie środków transportowych,

- planowanie i zapewnienie ochrony oraz ewakuacji dóbr kultury i innego mienia na wypadek zagrożenia zniszczeniem.

 

Zadania Miejskiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego:

- zebranie niezbędnych danych i opracowane koncepcji ewakuacji,

- przekazanie niezbędnych informacji podmiotom zaangażowanym w proces ewakuacji;

- koordynowanie i udzielanie pomocy jednostkom organizacyjnym w zakresie realizacji prac planistycznych związanych z ewakuacją (przyjęciem) ludności,

- opracowanie planu i jego aktualizowanie,

- zapoznanie ludności z zasadami i sposobami ewakuacji poprzez działalność informacyjną i szkoleniową,

- kierowanie przebiegiem ewakuacji oraz zbieranie danych o jej przebiegu i ich analizowanie.

 

Pozostałe zadania:

- właściciele, użytkownicy lub zarządcy obiektów i terenów, zobowiązani do przygotowania procedur ewakuacji,

- organy administracji publicznej wszystkich szczebli, odpowiedzialne za ochronę ludności na administrowanym terenie,

- kierownicy służb, inspekcji, straży realizujący zadania w zakresie ewakuacji.

Powiadomienie ludności o ewakuacji nastąpi za pomocą:

- komunikatów, ulotek umieszczonych na budynkach i obiektach, z których ludność ma być ewakuowana,

- strony internetowej www.um.cieszyn.pl, www.cieszyn.pl oraz lokalnych portali internetowych,

- lokalnego radia i telewizji,

- urządzeń głośnomówiących na pojazdach Straży Pożarnej, Straży Miejskiej, Policji lub bezpośrednio przez funkcjonariuszy tych służb,

- ustnego powiadomienia przez właściciela (administratora) lub zarządcę budynku,

Po powiadomieniu o ewakuacji, mieszkańcy podlegający temu procesowi powinni przygotować się do opuszczenia rejonu zagrożonego, powinni zabrać ze sobą:

• niezbędne dokumenty,

• posiadane środki ochrony przed skażeniami (maska przeciwgazowa, odzież ochronna itp.),

• rzeczy osobiste,

• podręczną apteczkę

• żywność na 3 dni

Bagaż powinien być spakowany w sposób umożliwiający łatwe jego przenoszenie. Ogólna waga nie powinna przekraczać 20 kg na osobę dorosłą.

Opuszczone mieszkanie należy odpowiednio zabezpieczyć poprzez:

• wyłączenie gazu, prądu itp.,

• wygaszenie pieców,

• dokładne zamknięcie drzwi, okien

Wskazane jest pozostawienie osobom zabezpieczającym domy i mieszkania adresów pobytu w planowanych rejonach rozmieszczenia po ewakuacji.

Po takim przygotowaniu należy udać się do miejsc czasowego pobytu, wskazanego przez osoby funkcyjne bezpośrednio kierujące akcją.

 

Rodzice (opiekunowie) powinni włożyć do kieszeni dzieci kartkę (identyfikator) z informacją nt. imienia i nazwiska dziecka, rodziców oraz adresu zamieszkania, tel. kontaktowy (w miarę możliwości informację nt. grupy krwi i ewentualnych przewlekłych schorzeniach).

Osoby opuszczające rejony zagrożone własnymi środkami transportu udają się bezpośrednio do miejsc zakwaterowania.

Do zakwaterowania ewakuowanej ludności wykorzystuje się: ośrodki wczasowe, domy wypoczynkowe, hotele, internaty, świetlice i inne pomieszczenia nadające się do tego celu. W razie potrzeby ludność ewakuowana jest dokwaterowana do ludności miejscowej. Jako normę zakwaterowania przyjmuje się 2-3m².

 

Przy realizacji procesu ewakuacji stosuje się zasadę dobrowolności (z uwzględnieniem obowiązków nałożonych na obywateli zapisami w ustawach o klęsce żywiołowej, o stanie wyjątkowym, o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej. To obywatel decyduje czy chce poddać się procesowi ewakuacji czy też nie. Właściwą decyzję podejmie tylko wtedy, gdy będzie przeszkolony i będzie posiadał niezbędne informacje dotyczące np. rodzaju i stopnia zagrożenia, ewentualnych skutków, sposobu zachowania się itp. Dlatego też służby ratunkowe powinny brać ten aspekt pod uwagę, gdyż nie można takich osób pozostawić bez jakiejkolwiek opieki.

Na czas prowadzenia ewakuacji (przyjęcia) ludności tworzy się następujące elementy

organizacyjne:

a) w rejonach objętych ewakuacją:

- zespoły ewidencyjno – informacyjne (ZEI);

- punkty zbiórki (PZb);

- punkty załadowcze na środki transportu (PZ);

- zespoły pomocy medycznej (ZPM);

b) na trasach ewakuacji:

- zespoły pomocy medycznej (ZPM);

- zespoły pomocy logistycznej, w tym technicznej (ZPL);

c) w docelowym miejscu przeznaczenia:

- punkty wyładowcze (PW);

- punkty rozdzielcze (PR).

Uznaje się, że ewakuacja jest zakończona, gdy cała ludność została zakwaterowana w planowanych rejonach rozmieszczenia.

Należy mieć świadomość, że każdy odpowiada za swoją gotowość reagowania na zagrożenia. Jeśli jednak sytuacja rozwija się w sposób niekorzystny, należy mieć świadomość, że władze Cieszyna udzielą należytej pomocy.

 

EWAKUACJA ZWIERZĄT

Należy bezwzględnie przestrzegać zasady, że życie ludzkie stanowi o wiele większe dobro i to ono powinno być ratowane w pierwszej kolejności. W dalszym etapie działań ratowane są zwierzęta oraz dobytek materialny.

Ewakuacja zwierząt, podobnie jak ewakuacja ludności, jest procesem złożonym, wymagającym stosownego planowania. Obie ewakuacje posiadają wiele cech spójnych, m.in. trzystopniowy podział.

Ewakuacja I stopnia w przypadku konieczności jej przeprowadzenia nie różni się tokiem postępowania od ewakuacji ludności. Za jej przeprowadzenie odpowiedzialni są gospodarze obiektów (gospodarze), w których rozlokowany jest inwentarz żywy.

Często ewakuację zwierząt prowadzi się równolegle z ewakuacją ludności, stąd występuje zbieżność zasad postępowania.

Ewakuacja zwierząt w przypadkach nagłych, a więc ewakuacji I stopnia nie jest sprawą łatwą i wymaga odpowiedniego przygotowania, dlatego też przeprowadza się ją tylko wówczas, gdy nie stanowi bezpośredniego zagrożenia życia osób wykonujących to zadanie.

 

Ewakuując zwierzęta, należy przyjąć zasadę- materiał hodowlany w pierwszej kolejności, a następnie zwierzęta użytkowe (gospodarskie).

W procesie ewakuacji biorą udział jednostki organizacyjne zapewniające m.in. opiekę weterynaryjną, transport, warunki bytowe oraz porządek i bezpieczeństwo.

 

Sposób postępowania ze zwierzętami:

- do zwierząt należy podchodzić spokojnie od strony głowy, starając się nie okazywać strachu czy lęku, gdyż takie samo zachowanie może pojawić się wśród zwierząt,

- nie należy podchodzić od tyłu zwłaszcza do dużych zwierząt, jak np. koni,

- w przypadku zwierząt, które są trzymane w grupie, poprzez łańcuch czy liny, należy starać się je z nich uwolnić,

- zwierzęta należy wyprowadzać w miejsca bezpieczne z dala od zagrożenia, zapewniając im opiekę weterynaryjną, zwłaszcza gdy są one ranne bądź wycieńczone,

- należy pamiętać, że zwierzęta przywiązują się do miejsca swojego pobytu, dlatego też często próbują wracać w miejsca skąd były ewakuowane,

- należy zabezpieczyć miejsce, gdzie zostały ewakuowane, tak aby nie były w stanie go opuścić,

- zwierzęta należy starać się wyprowadzać sprawnie ale zachowując bezpieczeństwo własne,

- trzodę chlewną powinna ewakuować ich obsługa,

- wszelkie zwierzęta młode powinno ewakuować się osobno zachowując szczególną ostrożność

 

UWAGA!!! W przypadku zabierania sztuk młodych należy bacznie obserwować reakcję osobników dorosłych.

- w przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy zaniechać ratowanie zwierząt do czasu przybycia na miejsce ich opiekunów ze względu na własne bezpieczeństwo.

- w przypadku zwierząt stadnych, jeśli istnieje taka możliwość, należy najpierw ratować „przewodnika stada”, za którym podąży dalej całe stado

 

W przypadku ratowania psów, zwłaszcza agresywnych należy zachować szczególną ostrożność! Należy najpierw spróbować uspokoić zwierzę, podając komendy: siad, do budy, grzeczny pies.

W przypadku braku reakcji, należy odstąpić od ich ratowania do czasu przybycia na miejsce właściciela. Gdyby doszło do ataku przez psa, należy osłonić twarz, szyję i głowę, w ostateczności użyć siły do odparcia ataku

- kury, gęsi i wszelki inny drób należy ratować, używając koszy i worków

- ule z pszczołami należy ratować cale zatykając otwory i w miarę możliwości uspokajając dymem

 

UWAGA!!! Bezwzględnie stosować ubrania chroniące przed użądleniem i korzystać z pomocy ich opiekunów.

 

EWAKUACJA MIENIA

Celem ewakuacji mienia jest zabezpieczenie cennych przedmiotów oraz ważnych dokumentów przed zniszczeniem lub uszkodzeniem w przypadku pożaru lub innego zagrożenia. Ewakuowane przedmioty i dokumenty należy umieszczać w ten sposób, aby nie były narażone na zniszczenie lub uszkodzenie. Działania ewakuacyjne muszą być prowadzone w sposób skoordynowany, nie powodujący utrudnień w innych działaniach. Kierujący działaniami powinien wstępnie określić pomieszczenia z których należy wynieść mienie.

Do pomieszczeń, z których należy ewakuować mienie w pierwszej kolejności, jeśli istnieje taka możliwość bez narażenia życia i zdrowia zalicza się:

• pomieszczenia bezpośrednio zagrożone pożarem, w których jest źródło ognia,

• pomieszczenia sąsiednie ( w pionie i w poziomie) - możliwość rozprzestrzeniania się pożaru lub uszkodzenia przez działanie wysokiej temperatury i gazów popożarowych (dymu),

• pomieszczenia pod palącym się pomieszczeniem narażone na możliwość zalania w czasie akcji gaśniczej.

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą (wytwórczą, produkcyjną, hodowlaną itp.) powinieneś mieć świadomość, że wcześniej podjęte (we własnym zakresie) przez Ciebie i załogę Twojego zakładu działania przygotowawcze mogą całkowicie lub w większości uchronić zakład przed dużymi stratami materialnymi.

Przygotowania celem pomniejszenia skutków, np. powodzi czy pożaru polegają na wykonaniu niżej wymienionych zadań własnych:

a) w zakładach pracy średnio i wielkoprzemysłowych:

- analizie, które obiekty i kondygnacje tych obiektów są zagrożone, a w nich maszyny, unikatowe urządzenia, materiały, dokumentacja techniczno-produkcyjna itp.,

- wytypowaniu i przygotowaniu miejsc dokąd powinny być ewakuowane środki materiałowe i określeniu, w jaki sposób je chronić w miejscu składowania,

- opracowaniu odpowiednich procedur postępowania, realnych i możliwych do wykonania siłami własnymi,

- uzgodnieniu i wdrożeniu odpowiedniego systemu alarmowania i powiadamiania o zagrożeniach w zakładzie,

- przeszkoleniu odpowiednich zespołów pracowniczych do prowadzenia akcji ewakuacyjnej mienia zakładowego, mając na względzie zasadę naczelną dotyczącą bezpieczeństwa ludzi,

- podejmowaniu działań ratowniczych we własnym zakresie, kiedy okażą się one niewystarczające- powiadamianiu odpowiednich służb (Państwowa straż Pożarna, straż Miejska, Miejskie Centrum Zarządzania Kryzysowego,

- odpowiednim ubezpieczeniu formalnym zakładu od strat w przypadku różnego rodzaju zagrożeń.

b) w gospodarstwach rolnych, małych zakładach produkcyjnych (np. fermy, hodowle, wytwórnie materiałów przemysłowych, żywności, warsztaty naprawcze itd.):

- analizie, które obiekty i urządzenia zakładowe winny być ewakuowane do miejsc czasowego przechowywania,

- w gospodarstwach hodowlanych, fermach- odpowiednio wcześniejszym przygotowaniu pojemników na zwierzęta, określeniu i uzgodnieniu miejsca, gdzie będą czasowo przekazywane, a także środków do ich transportu,

- uzgodnieniu z sąsiadami miejsca, gdzie mogą być ulokowane zwierzęta na czas zagrożenia.

 

 

CIEKAWOSTKI

Ile człowiek jest w stanie wytrzymać?

Bez wody ok. 3 dni

Bez jedzenia ok. 2 tygodnie

W wodzie zalewowej nie wolno:

• myć się

• pić nawet po przegotowaniu

• poić zwierząt hodowlanych

• prać

• używać do jakichkolwiek celów gospodarczych

W przypadku kontaktu żywności z taką wodą, nie wolno jej spożywać nawet po obróbce termicznej!