II. Czeski Cieszyn

Przed stu laty, kiedy żydowskie cmentarze i cała okolica nie były jeszcze porośnięte wysokimi drzewami, rozciągał się stąd dobry widok na przedmieścia leżące po drugiej stronie Olzy, które w 1920 r. utworzyły nowe miasto: Czeski Cieszyn. W dawnych czasach były to słabo zaludnione przedmieścia kameralne, mieszkali tu od pocz. XVIII w. także Żydzi, z których usług chętnie korzystały władze Komory Cieszyńskiej. Po wybudowaniu linii kolei koszycko-bogumińskiej oraz dworca kolejowego w 1870 r. liczba Żydów na lewobrzeżnych przedmieściach Cieszyna szybko wzrosła, przed 1914 r. stanowili już ok. 40% ogółu mieszkańców. Aby zwiedzić żydowskie zabytki Czeskiego Cieszyna musimy zawrócić i ul. Hażlaską, a następnie Zamkową dojść do przejścia granicznego pod cieszyńskim zamkiem. Przekraczamy granicę przez Most Pokoju, u którego końca znajdowała się niegdyś słynna kawiarnia Avion. Była to okrągła przybudówka obok zbudowanego przez rodzinę Wiesner hotelu „National”, działającego na miejscu dawnego zajazdu na tzw. Osmeku. Przed II wojną światową ogniskowało się tu życie towarzyskie i artystyczne obu części miasta, a do klienteli należeli mieszkańcy wszystkich nacji. Kawiarnię Avion rozebrali na pocz. II wojny światowej hitlerowcy jako własność żydowską. Jej istnienie przypomina działający w Czeskim Cieszynie kabaret literacki „Kawiarnia Avion której nie ma”. 
       Przy głównej arterii Czeskiego Cieszyna (Hlavni třida), w przeszłości zwanej Saską Kępą bądź Sachsenbergiem mieściły się kamienice najpoważniejszych mieszkańców, m.in. przemysłowców, którzy znajdowali tu więcej przestrzeni na uruchamianie fabryk oraz łatwy dostęp do kolei. Pod nr 8 mieściła się kiedyś siedziba firmy J. Ph. Glesingera, zajmująca się pozyskiwaniem i obróbką drewna, w okresie międzywojennym prowadzona przez jego synów i zięciów. Firma udostępniała swoje lokale władzom nowo powołanej żydowskiej gminy wyznaniowej w Czeskim Cieszynie w początkowym okresie jej działalności. Nieco dalej (nr 14) mieściła się kamienica i fabryka napojów alkoholowych Moritza Fasala. 

Na skrzyżowaniu z ul. Vrchlickeho skręcamy w prawo, dochodząc do miejsca, gdzie łączy się ona z dawnymi Alejami arcyksięcia Albrechta (ob. Masarykove sady). Na miejscu ob. sali gimnastycznej przed II wojną światową znajdowała się synagoga żydowskiej gminy wyznaniowej w Czeskim Cieszynie.